برای دانلود فایل پی دی اف کلیک کنید
استراتژي رقابتي خبرگزاري جمهوري اسلامي
استراتژي رقابتي خبرگزاري جمهوري اسلامي(IRNA) براي حضوردرشبكه مجازي گردش خبر جهاني(Virtual Network)
چكيده:
در اين مقاله با بررسي چالشهاي خبرگزاري جمهوري إسلامي در عصر تكنولوژي اطلاعات و وضعيت رقابت در بازار خبر جهاني و الزامات سازماني براي حضور در اين رقابت، نقاط قوت و ضعف خبرگزاري جمهوري إسلامي براي ورود به اين عرصه بررسي مي شود. سپس با توجه به چشم انداز مطلوب ايرنا در آينده، با تجزيه و تحليل تهديدها و فرصتهاي محيطي در رابطه با نقاط قوت و ضعف ايرنا، مدل مفهومي استراتژي رقابتي ايرنا براي تعيين جهت استراتژيك سازمان و حضور در شبكه مجازي گردش خبر جهاني : ( Virtual Network ) تدوين شده است .
مقدمه
به نظر ميرسد بشر امروز نيازمند ديدگاهي دورانديش در جهت بهره وري بهتر از سرزمين مشترك و ايجاد صلحي پايدار و زندگي مشترك و مسالمتآميز است . در اين ميان هر تمدن و فرهنگي ميكوشد تا با تكيه بر ديدگاه خود، ضمن تاييد ماهيت جهاني، آرمانهاي مقدس و باارزش خود را پي بگيرد. ارزشها، هنجارها و اصول هر ملتي با «حقوق برابر» و با اتكاء بر «عدالت جمعي» ميتواند جنبههاي نژادي، ديني و قومي هر جامعه را تضمين نمايد و همكاريهاي صلحجويانه، جايگزين ستيزهجوييهاي برتريطلبانه شود.
تحقق عدالت اجتماعي و اقتصادي در جهان پررقابت امروزي، در گرو تدابير، فرايندها و خط مشيهاي ملي كشورها و صاحب سهم شدن هر يك در «موقعيتهاي بهره وري» است.
پديدار شدن مردمسالاري پرشتاب در جامعه جهاني و ظهور «قدرتهاي مردمي» تا اندازه زيادي به گسترش دانش و چرخش اطلاعات در ميان ملل گوناگون بستگي دارد.
گستردگي رسانههاي جمعي، از جمله جهاني شدن « شبكه اطلاعرساني » و دسترسي بيسابقه مردمان جهان به اطلاعات و مشاركت در توزيع اطلاعات، زمينههاي رشد حقوق بشر و حمايت از فرصتهاي ملتها را گوشزد مينمايد. در اين شرايط، بشر دچار تغيير الگوي فكري شده و همراه با تفاهم فزايندهاي كه در سطح جهاني بوجود آمده است، در يك كره خاكي با منابع و ذخاير محدود به رقابت مشغول است.
اين تفكر نو كه حاصل «مجاورت جهاني» و «خودآگاهي سيارهاي» است، خطر جنگ جهاني، ظهور سلاحهاي جديد و تحميل ظلم و ستم و گسترش انحطاط اخلاقي را منتفي نكرده است.
بنابراين دسترسي به هر توافق و سازشي در سطح جهاني، مستلزم تعيين جايگاه و نقش كشورهاست، تا قادر شوند از حقوق اساسي خود حمايت كرده و از حاشيهنشيني خلاصي يابند.
در جهان امروز، دستيابي به اطلاعات، نيازمند تقويت «زيرساختهاي ملي اطلاعاتي» است تا اتصال به «شبكههاي اطلاعات جهاني» مقدور شود. لذا حق دانستن و مشاركت در تصميمگيري براي جوامع، متاثر از ميزان حضور آنان در «جريان فرامرزي دادهها» و چگونگي «مبادله الكترونيكي دادهها» است.
پويايي فزاينده، ارتباطات گسترده و تجارت روزافزون، به همراه تحولات تكنولوژيكي، فرصتهاي جديد را فراروي كشورها قرار داده است تا با مشاركت در اين تجربه جديد، از دستاوردها و يافتههاي ديگران بهرهمند شوند. شرط اصلي و اساسي بهرهوري از اطلاعات در گردش و مشاركت در ارتباطات تقويت شده و توزيع متوازن اطلاعات، تقويت رسانههاي ارتباط جمعي و امكان رقابت شرافتمندانه در جمعآوري و «توزيع اطلاعات مسئولانه» است. بر اين اساس، حضور جدي در «شبكه مجازي گردش اطلاعات جهاني» امري اجتناب ناپذير و قطعي است . در صورت پذيرش اين امر مهم، بايد در چارچوب تئوريهاي موجود مديريت و با استفاده از تلاشهاي نظريه پردازان اطلاعات و ارتباطات، شكل و مدل مناسب «حضور موثر» و « رقابت مفيد » را تعيين نمود.
در اين تحقيق، بناي محقق بر آن است تا با بررسي جامع رويكردها و مدلهاي آزمون شده در زمينههاي رقابتي و استراتژيهاي گوناگون، ضمن تعيين و بررسي پيشفرضهاي آنها، نقاط قوت و ضعف هر يك را بررسي كرده و نهايتاً به مدلي مفهومي براي رقابت در شبكه مجازي جهاني دست يابد.
اين مدل از طريق مطالعات ميداني و با استفاده از نقطهنظرات صاحبنظران، كارشناسان و مديران ارتباطي و اطلاعاتي مورد بررسي قرار گرفته و نتايج آن ارائه خواهد شد.
مساله اصلي تحقيق :
در دنياي تازه يي كه رخ نموده است، بسياري از سازمانها، از جمله شبكههاي خبري و رسانهاي با توجه به واقعيتها و محيطهاي پرتلاطم پيراموني، در عرصههاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي دچار تحول جدي شدهاند. بسياري از سنتها و فرهنگهاي حاكم جابهجا شده و مديران سازمانها در معرض شتاب و رخدادهاي نامعلوم و گستردهتر قرار گرفتهاند. سرعت فزاينده تحولات جهاني هر روزه مديران، از جمله مديران رسانهها را با شرايط و محدوديتهاي جديدي روبهرو ميسازد. در چنين شرايطي سازمانها از اشكال قديمي و سنتي و حقيقي به حالتهاي خودكار و نيمه حقيقي و سپس شبكههاي خانگي، الكترونيكي و غيرحقيقي تبديل شدهاند و بسياري از كارها در يك شبكه مجازي و غير حقيقي صورت ميگيرند.
بنابراين، در اين واقعيت نو پديد آمده، ديگر هيچ مزيت رقابتي بلندمدتي براي هيچ كشور، صنعت يا شركتي وجود نخواهد داشت (دراكر،۱۹۹۹) و سرمايه و فنآوري نميتواند ناموزونيهاي رقابتي را جبران كند !
براي رسيدن به رقابتي موثر، بايد به دنبال «مزيتهاي تطبيقي» رفت و با دانشپذيريهاي نو و يافتن مدلها و شيوههاي جديد، وضعيت برتر رقابتي خود را در عرصه جهاني تداوم بخشيد.
بديهي است در جهاني كه دانش به طور مداوم دگرگون ميشود، انعطاف سازمانها، جابجاييهاي سريع و يافتن راهكارهاي نو، ميتواند سرنوشت سازمانها را روشن نمايد.
در عرصه خبري و اطلاعرساني، رقابت بسيار متراكم و پيچيده است، زيرا «نيازهاي اطلاعاتي» به سرعت در حال دگرگون شدن است و نظام اطلاعرساني قادر به تامين اين نيازها نيست.
هر راهبرد موثر، به گونهاي فزاينده به رخدادها و شرايط بيروني و محيط سازمانها وابسته شده و در كشاكش تغييرهاي جهاني، رقابت اطلاعاتي، نيازمند يافتن مدلها و روشهاي دقيق گردآوري و تحليل اطلاعات مورد نياز است.
معناي سازمان درعهد معاصر دستخوش تغيير شده و همه براي رقابت بهتر در جست وجوي تصميم صحيح، الگوي مناسب و سازمان شايسته و پويا هستند. شايد ديگر، سازمان برتر و شايسته نتوان يافت و بايد الگوها را در رقابت فشرده، بدست تيمهاي امروزي سپرد. در اين ميان خبرگزاري جمهوري اسلامي (IRNA) براي ورود به شبكه مبادلات جهاني اطلاعات و سيستم گردش خبر بينالمللي با چالشهاي گوناگوني مواجه است. ايرنا، براي آنكه در اين رقابت، حضور اثرگذار داشته باشد، بايد در چارچوب اهداف كلان نظام به صورتي روشن، مناسب و قاطع تعريف شود و مشخص نمايد كه در قالب استراتژيهاي فعلي با اهداف و منابع موجود يا قابل دسترس، توسعه يافته است يا خير؟به زبان ديگر بايد روشن شود، آيا ايرنا قادر به بهره گيري از فرصتها براي رقابت هست يا خير؟ ارزيابي اجمالي از واقعيت امروز ايرنا نشان ميدهد كه بدلايل گوناگون، اين سازمان، قادر به حضور و رقابت در اين ميدان مهم نبوده است.
ايرنا براي رقابت و حضور مؤثر در شبكه جهاني بايد الگو و مدل مناسب استراتژي رقابتي خود را تعيين و اجرا نمايد. مسأله اصلي اين تحقيق ، تدوين الگوي رقابتي ايرنا براي حضور و رقابت در شبكه مجازي جهاني گردش خبر است.
ضرورت انجام تحقيق :
امروزه همه سازمانهاي رسانهاي و خبري در كشاكش رقابت و چالشهاي اطلاعاتي، درگير هستند و جهان اطلاعات به سوي مجازي شدن ارتباطات پيش ميرود. سازمانهاي خبري، در عرصه حرفه يي درگير دو مقوله «سازگاري» و «همراهسازي» افكار عمومي هستند. رقابت جدي است و طراحان خبري از يك سو، با خواستهها و نيازهاي مخاطب مواجه هستند و از ديگر سو بايد مصلحتها، ضرورتها و دستكاري محيط را مدنظر قرار دهند. بنابراين پيدا كردن الگوي مناسب براي رقابت، كه مدير استراتژيك يك رسانه را قادر سازد تا اين دو مقوله متضاد را با هم جمع نمايد، مهم است. از آنجاييكه در رقابت متراكم، هيچ يك از مقولههاي سازگاري و همراهسازي مطلق نيست، براي تعيين سياست و مديريت رسانهاي بايد الگوي مناسبي براي استراتژي رقابتي (اسنو و مايلز) انتخاب كرد و مدير استراتژيك در عرصه رقابت، برآيند دو نيروي سازگاري و همراهسازي را مدنظر قرار دهد (مينتزبرگ و ايگورآنسف). در اين چالش رقابتي بزرگ، اگر ايرنا حضور تعريف شدهاي نداشته باشد، حاشيهنشين شده و از ميان خواهد رفت.
بنابراين، براي ايجاد موقعيت مناسب، گرفتن سهمي درخور از «بازار جهاني اطلاعات» و رقابت بر سر بهرهبرداري از منابع جهاني گردش اطلاعات، ضروري است قواعد اين رقابت و جايابي را فرا بگيريم و در عمل از آن استفاده كنيم . (Porter , 1985)
اهداف اساسي از انجام تحقيق :
هدف اصلي تحقيق، طراحي و تبيين مدل و الگوي مناسب براي خبرگزاري جمهوري اسلامي (IRNA) ، به منظور دستيابي به موقعيت رقابتي در شبكه مجازي گردش خبر جهاني است.
علاوه بر اين هدف اصلي، اهداف فرعي هم ميتواند شامل موارد زير باشد :
۱- تعيين رابطه ميان ساختار ايرنا و موقعيت رقابتي اين سازمان در شبكه مجازي جهاني،۲- مشخص ساختن نوع استراتژي مناسب براي سازمان در شرايط رقابتي در شبكه مجازي جهاني،۳- تعيين و فراهمآوري سطح فنآوري و تكنولوژي اطلاعاتي متناسب براي رقابت در اين شبكه مجازي،
۴- آمادهسازي و تعيين نوع مهارتها و تخصصهاي نيروي انساني كارآمد براي حضور در موقعيت رقابتي ايرنا در شبكه مجازي جهاني،۵- تعيين نوع فرهنگ و رابطه آن با موقعيت رقابتي در شبكه مجازي جهاني،
۶- تعيين رابطه دانش سازماني و موقعيت رقابتي ايرنا در شبكه مجازي اطلاعرساني،
۷- تعيين سيستمها و روشهاي مناسب براي رقابت در شبكه مجازي جهاني .
روش تحقيق
در اين پژوهش روش تحقيق توصيفي از نوع «پيمايشي »مورد استفاده قرار گرفت. تحقيق توصيفي شامل مجموعة روشهايي است كه هدف آنهاتوصيف كردن شرايط با پديدههاي مورد بررسي است. اجراي تحقيق توصيفي ميتواند صرفاً براي شناخت بيشتر شرايط موجود يا ياري دادن به فرايند تصميمگيري باشد. بيشتر تحقيقات علوم رفتاري را ميتوان در زمرة تحقيق توصيفي به شمار آورد. (سرمد؛ زهره و ديگران ، ۱۳۷۹) اين نوع تحقيق را ميتوان به منظور يافتن پاسخ سؤالهايي از نوع زير به كار برد :
«توزيع سني افراد جامعة مورد مطالعه چگونه است؟»
تحقيق پيماشي يكي از انواع تحقيق توصيفي است كه براي بررسي توزيع ويژگيهاي يك جامعة آماري به كار ميرود . اين نوع تحقيق، براي پاسخ به سؤالهاي پژوهشي از نوع زير مورد استفاده قرار ميگيرد : (سرمد- زهره و ديگران، ۱۳۷۹)
الف – ماهيت شرايط موجود چگونه است؟
ب – چه رابطهاي ميان رويدادها وجود دارد؟
ج – وضعيت موجود چگونه است؟
به لحاظ هدف، اين تحقيق از نوع تحقيق و توسعه است. در روش تحقيق و توسعه، «ارزيابي شايستگي انجام يك برنامه »مدنظر است و در آن مناسب بودن يك فرايند بررسي ميشود كه بر اساس آن برنامة ويژه اي تهيه ميشود. اين تحقيق به كاربرد دانش در يك زمينه خاص منجر ميشود.
با توجه به اينكه اين تحقيق كلية ابعاد سازمان خبرگزاري را دربرميگيرد و به مسائلي چون ساختار، تكنولوژي، فرهنگ، استراتژي ، نيروي انساني و دانش ميپردازد. متدولوژي حاكم بر تحقيق «متدولوژي سيستمي » است.
فرضيههاي تحقيق
فرضيه اصلي :ميان اركان هفتگانه سازمان خبرگزاري و برخورداري از موقعيت رقابتي در شبكه مجازي اطلاعرساني جهاني تفاوت معناداري وجود ندارد.
۱) فرضيه فرعي :
۲) ۱-۱) ميان نوع استراتژي ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني، تفاوت معناداري وجود ندارد. ۲) فرضيه فرعي :۲-۱) ميان نوع ساختار ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي، تفاوت معناداري وجود ندارد.
۳) ۳) فرضيه فرعي : ۳-۱) ميان نوع فرهنگ سازماني ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني، تفاوت معناداري وجود ندارد. ۴) فرضيه فرعي : ۴-۱) ميان وضعيت تكنولوژي اطلاعات ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني، تفاوت معناداري وجود ندارد.
۵) فرضيه فرعي : ۵-۱) ميان قابليتهاي نيروي انساني ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني، تفاوت معناداري وجود ندارد. ۶) فرضيه فرعي :
۶-۱) ميان وضعيت دانش سازماني (نظري و كاربردي) ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني تفاوت معناداري وجود ندارد. ۷) فرضيه فرعي : ۷-۱) ميان وضعيت سيستمها و روشهاي ايرنا و موقعيت رقابتي مؤثر در شبكه مجازي جهاني تفاوت معناداري وجود ندارد.
متغيرهاي تحقيق
در اين تحقيق ، هفت متغير اصلي به عنوان متغيرهاي تعيين كننده «مزيت رقابتي » خبرگزاري مورد بررسي قرار ميگيرد، اين متغيرها عبارتند از :
۱- استراتژي ايرنا – ساختار سازماني۳- فرهنگ سازماني ۴- تكنولوژي اطلاعات۵- قابليتهاي نيروي انساني۶- دانش سازماني ۷- سيستمها و روشها
ابزار گردآوري اطلاعات
براي بررسي وضع موجود ساختار، فرهنگ، تكنولوژي، سيستمها و روشها، استراتژي و منابع انساني خبرگزاري و همچنين تعيين وضع مطلوب اين عوامل براي ورود به شبكة مجازي گردش خبر جهاني (اينترنت) از يك پرسشنامة كه شامل سئوالات بسته و از طيف ليكرت بود، استفاده شد. در اين پرسشنامه همچنين از تعدادي سئوال باز استفاده شد كه هدف از آن، دسترسي به پيشنهادات خبرگان بود. در سؤالات بسته، براي هر يك از عوامل مورد بررسي، از پرسشنامههاي استاندارد موجود استفاده شد. نمونه پرسشنامه در پيوست شماره ۱ آمده است .
پرسشنامهها با روش مصاحبة حضوري تكميل گرديد. به اين ترتيب كه توضيحات لازم توسط پرسشگر ارائه گرديد و پس از تفاهم كامل روي واژهها، تكميل پرسشنامه انجام گرفت.
قابليت اعتماد ابزار اندازهگيري قابليت اعتماد، يكي از ويژگيهاي فني ابزار اندازه گيري است. اين مفهوم با اين امر سروكار دارد كه ابزار اندازهگيري در شرايط يكسان تا چه اندازهاي نتايج يكساني بدست ميدهد. براي محاسبة «ضريب قابليت اعتماد ابزار اندازه گيري » از شيوههاي مختلفي استفاده ميشود. در اين تحقيق از روش« آلفاي كرونباخ » استفاده شد. اين روش براي محاسبة هماهنگي دروني ابزار اندازه گيري از جمله پرسشنامهها يا آزمونهايي كه خصيصههاي مختلف را اندازهگيري ميكنند. به كار ميرود. در اينگونه ابزارها، پاسخ هر سؤال ميتواند مقادير عددي مختلف را اختيار كند. براي محاسبة آلفاي كرونباخ، ابتدا بايد واريانس نمرههاي هر زير مجموعه سئوالهاي پرسشنامه (يا آزمون) و واريانس كل را محاسبه كرد، سپس با استفاده از فرمول زير مقدار ضريب آلفا را محاسبه كرد. فرمول آن به شرح زير است:
تعداد زير مجموعههاي سؤالهاي پرسشنامه است. واريانس زير آزمون jام است
S2 واريانس آزمون است. در اين تحقيق براي بررسي قابليت اعتماد ابزار اندازهگيري در يك نمونة ۲۰تايي، از پرسشنامهاي كه اعتبار محتواي آن تأييد شده بود، استفاده شد و با برابر ۸۲/۰ بدست آمد و قابليت اعتمادaاستفاده از روش آلفاي كرونباخ، مقدار r پرسشنامه تأييد شد.
اعتبار ابزار اندازه گيري
مفهوم اعتبار به اين سؤال پاسخ ميدهد كه ابزار اندازهگيري تا چه حد خصيصة مورد نظر را ميسنجد. براي بررسي اعتبار ابزار اندازهگيري از روشهاي مختلفي استفاده ميشود. در اين تحقيق، براي تأييد اعتبار ابزار اندازهگيري علاوه بر اينكه از پرسشنامههاي استاندارد استفاده شد، پرسشنامة تهيه شده به تعدادي از خبرگان براي بررسي داده شد و پس از انجام اصلاحات پيشنهاد شده توسط كارشناسان و خبرگان، مورد استفاده قرار گرفت. اين روش، اعتبار محتوا نام دارد و نوعي اعتبار است كه معمولاً براي بررسي اجزاي تشكيل دهندة يك ابزار اندازهگيري به كار برده ميشود. اعتبار محتواي يك ابزار اندازهگيري، به سئوالهاي تشكيل دهنده آن بستگي دارد. اگر سئوالهاي ابزار، معرف ويژگيهايي باشد كه محقق قصد اندازهگيري آنها را داشته باشد، آزمون داراي اعتبار محتوا است. اعتبار محتواي ابزار اندازهگيري اين تحقيق، توسط خبرگان و متخصصين تأييد شد.
روشهاي تجزيه و تحليل دادهها
براي آزمون فرضيههاي تحقيق از روشهاي آماري زير استفاده ميگردد :
۱- آزمون دو جملهاي : اين آزمون به منظور تعيين برخورداري جامعة آماري مورد نظر از يك ويژگي يا متغير مشخص به كار برده ميشود. به عبارت ديگر، براي تعيين وجود يا عدم وجود يك متغير در يك سازمان، اين آزمون به كار برده ميشود. آزمون دو جملهاي از نوع آزمونهاي ناپارامتريك است، اما هنگامي كه np بزرگتر از ۵ باشد از تقريب توزيع نرمال پيروي ميكند. در اين صورت آمارة آزمون به صورت زير محاسبه ميگردد:كه در آن P احتمال موفقيت در جامعه و q احتمال موفقيت مربوط به نمونه و n حجم نمونه آماري است. در اين آزمون پاسخهاي سئوالات طيف ليكرت را به دو دسته تقسيم ميكنيم. بدين ترتيب كه پاسخهاي متناظر با ارقام ۴ و ۵ را به معني وجود ويژگي موردنظر و وجود پاسخهاي ۱ و ۲ و ۳ را به معني عدم وجود ويژگي مورد نظر تلقي ميكنيم. مقايسة فراواني دادهها در اين دو دسته، با توزيع كاي دو، ما را به انتخاب يكي از دو مشتق ممكن رهنمون ميكند. كاربرد اين آزمون وقتي است كه فرض صفر تحقيق بيانگر آن است كه جامعه از توزيع يكنواخت برخوردار است و ميخواهيم اين فرض را آزمون كنيم. (آذر، عادل و مؤمني، منصور؛ ۱۳۷۹)، (كريمي، يوسف، ۱۳۷۲).
۲- آزمون همبستگي به منظور بررسي وجود ارتباط و نيز ميزان آن بين دو متغير از آزمون همبستگي استفاده ميشود. زماني كه اين دو متغير« كّمي» باشند از« همبستگي پيرسون» و هنگامي كه متغيرهاي مزبور «كيفي » هستند، از «همبستگي اسپيرمن» استفاده ميشود. آماره اين توزيع عبارت است از:
كه در آن d بيانگر تفاوت بين دو متغير و n حجم نمونه آماري است.
۳- آزمون تحليل واريانس فريدمن : هنگامي كه پژوهشگر بخواهد K (بيش از ۲) متغير وابسته به هم را كه در سطح مقياس رتبهاي سنجيده شده، اولويت بندي نمايد، ميتواند از اين آزمون استفاده نمايد. آمارة اين آزمون از توزيع “كاي دو” پيروي ميكند و فرمول ساده شدة آن عبارت است از:
كه در آن Rj مجموع رتبهها براي ستون jام ، S مجذو رتبهها نسبت به ميانگين مجموعة رتبهها، K تعداد متغير و n حجم نمونة آماري است. كارآيي و قدرت اين آزمون با افزايش K = & بهبود مييابد، به گونهاي كه اگر ۲ = K باشد،همان آزمون علامتي است كه براي نمونههاي همبسته (زوجي) به كار ميرود.
در اين تحقيق، به منظور تعيين وضعيت عوامل مورد بررسي و نحوة تركيب عناصر آنها در وضع مطلوب، از اين آزمون استفاده گرديد.۴- آزمون t زوجي هنگامي كه هدف پژوهشگر مقايسه دو وضعيت، مثل وضع موجود و مطلوب يا شرايط قبل و بعد باشد و متغيرهاي مورد بررسي نيز از نوع كيفي بوده و در سطح مقياس رتبهاي سنجيده شود، از اين آزمون استفاده ميشود. آماره آزمون از توزيع t پيروي ميكند و فرمول آن به شرح زير است: كه در آن D ميانگين اختلاف دو وضعيت ، S انحراف معيار و n اندازه نمونه است. در اين تحقيق، براي مقايسه وضع موجود و مطلوب عوامل مورد بررسي از اين آزمون استفاده شد.
براي تحليل دادههاي كيفي از تحليل محتوا استفاده گرديد . با توجه به اينكه بخشي از دادهها به سيستمها و روشها و ساختار مربوط ميشود، براي تحليل اين دادهها از “متدولوژي توسعة سيستمها و طراحي ساختار سازماني” استفاده گرديد . در تحليل استراتژي رقابتي از تحليل SWOT و بررسي امكان سنجي و متدولوژي توسعة سيستمها استفاده شد. براي تدوين استراتژي، از روش دلفي استفاده گرديد . در تكنيك دلفي با ارسال اطلاعات گردآوري شده براي خبرگان از آنها خواسته ميشود تا نظر خود را در مورد استراتژي بيان نمايند و پس از گردآوري پاسخها اعلام نمايند و اين كار آنقدر تكرار ميشود تا به پاسخ يكسان برسيم. براي تحليل SWOT علاوه بر بررسي كارشناسي عوامل مذكور، از جلسات بحث گروهي، روش انفجار مغزي (طوفان مغزي) كارگاه تجزيه و تحليل و تحليل ماتريس نقاط قوت و ضعف در مقايسه با ماتريس تهديدها و فرصتها استفاده ميشود. اين روشها به موازات روش دلفي انجام ميگيرد.
مدل تحقيق
در جهان متشكل از افراد، گروهها، سازمانها، جوامع و قدرتها، همه چيز در حال حركت به سمت و سوي جديدي است. در اين دنياي نو، نشانههايي نظير : ۱- جهاني شدن۲- حاكميت شركتهاي بزرگ ۳- پيدايش عصر اطلاعات ۴- ضعيف شدن دولتها۵- ضعيف شدن ارتباطات رو در رو ۶ – دانشي شدن سازمانها و مديريت منابع دانش جامعه ، جهان اطلاع رساني را به سمت يك موقعيت غير حقيقي و « سازمان مجازي» پيش ميبرد.
در اين دنياي پيچيده، خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) با وجود شبكه سنتي و رسمی و دولتی قادر نيست به رقابت مؤثر و مناسب بپردازد .
مدل تحقيق براساس عوامل مؤثر در قابليت رقابتي ايرنا و الزامات حضور ايرنا در رقابت جهاني تدوين شده است. در ادامه، عوامل قابليت ساز و مؤثر در رقابت شرح داده ميشود.
براي حضور در عرصه رقابت بايد :
۱- سازمان نيروي انساني خلاق، نوآور و ماهر داشته باشد زيرا در اصل، رقابت، جنگ دانش و مسابقه ميان اتاقهاي خبر و تحريريه سازمانهاي رسانه اي از راه دور و غير رو در رو ميباشد.
۲- ساختار سازماني ايرنا مورد تجديد نظر قرار گيرد و پراكندگي دفاتر و حضور حرفهيي در سطح جهاني مورد ارزيابي و تغيير قرار گيرد و به سمت “شبكه مجازي” پيش برود.
۳- در بكارگيري فن آوري و ابزار نو، با بهرهوري از تكنولوژي بالا (IT) امكان افزايش سرعت و گردش و بهنگام سازي اطلاعات را فراهم نمايد.
۴- در تعيين استراتژي و به گزيني سياستهاي كلان رقابتي، استراتژي مناسب و سيال براي حضور در شبكه مجازي جهاني را انتخاب نمايد.
۵- دانش مورد نياز رقابت را بايد خلق (creation) ، كسب (Acquisition) و نشر و توزيع (Sharing) و بكارگيري (Using) نمايد.
۶- با انتخاب و هدايت فرهنگ سازماني مؤثر در عرصه جمع آوري اطلاعات جهاني حضور يابد.
۷- در سيستمها و روشها، قابليت لازم را براي ايجاد مزيت رقابتي فراهم آورد.
با اجراي «مدل انتخاب استراتژي توانمند سازي سازمان»، توجه به نقش و اثر تجارت الكترونيك بيشتر خواهد شد. زيرا به نظر ميرسد روي آوري به تجارت الكترونيك، تنها راه بقاء و رشد يك «سازمان رسانهاي» است. در اين تحقيق با استفاده از مدل ماهوارهاي، با تحليل ۶ عنصر مؤثر در اجراي استراتژي در مورد استراتژي رقابتي ايرنا، تجريه و تحليل انجام ميگيرد.
نتایج تحقيق
الف: آزمون فرضیه ها
درآزمون فرضیه ها نتایح زیر بدست آمد:
۱- بین استراتپی ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۲- بین ساختار سازمانی ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۳- بین فرهنگ سازمانی ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۴- بین تکنولوپی اطلاعات ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۵- بین قابلیت های نیروی انسانی ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی تفاوت معناداری وجود دارد.
۶- بین دانش سازمانی ایرنا و موقعیت رقابتی موثر درشبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۷- بین وضیت سیستم ها و روش های ایرنا و موقعیت رقابتی موثر در شبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
۸- بین ارکان هفت گانه خبرگزاری و برخورداری از موقعیت رقابت درشبکه مجازی جهانی تفاوت معناداری وجود دارد.
تجزيه و تحليل دادهها و تدوين استراتژي
پس از آزمون فرضيههاي تحقيق و تأييد وجود فاصله ميان وضع موجود و وضع مطلوب خبرگزاري جمهوري اسلامي، براي تدوين استراتژي ايرنا براي ورود به شبكه جهاني مجازي اقدامات زير انجام گرفت :
۱- با استفاده از روش انفجار مغزي و نظرخواهي كتبي از مديران و كارشناسان خبرة خبرگزاري كه پرسشنامه را تكميل كرده بودند، فهرست فرصتها، تهديدها ، نقاط قوت و نقاط ضعف خبرگزاري تهيه گرديد و «استراتژيهاي رقابتي پيشنهادي» گردآوري شد.
۲- خبرگان براي « بحث گروهي »دعوت شدند و در ۱۰ كارگاه تحليل استراتژيك و تحليل SWOT ، بررسي راهكارهاي تقويت مزيت رقابتي خبرگزاري انجام شد و امكان اجراي راهكارهاي پيشنهادي تحليل گرديد.
۳- نتايج بررسي ميداني و نتايج جلسات كارگاه تحليل استراتژيك براي تحليل و ارائه راه حل براي تعداد محدودتري از خبرگان كه ۱۵ نفر بودند ارسال و از آنان خواسته شد تا در مورد استراتژي پيشنهادي تصميمگيري نمايند. نظرات اين افراد، پس از دريافت جمعبندي شد و براي همه آنها ارسال گرديد و از آنان خواسته شد كه مجدداً در اين خصوص نظر دهند. پس از ۴ بار تكرار اين فرايند ، خبرگان به اجماع رسيدند و «استراتژي رقابتي خبرگزاري براي ورود به شبكه مجازي جهاني» تدوين شد. نتيجه نهايي كه تحلبل WOT و بيانيه استراتژي است و به شرح ذيل جمع بندي شد :
رسالت و ماموريت ايرنا از آنجا كه دسترسي به اطلاعات صحيح، كافي و بهنگام مبناي تصميم گيري درست و اقدام صحيح است و آموزههاي ديني و مصالح ملي و سابقة تاريخي كشور نيز آگاهي را مبناي توسعه پايدار ، رفاه و رستگاري ميداند، رسالت ايرنا عبارت است از « اطلاعرساني خبري به افکار عمومی و جامعه جهاني » . بر اساس رسالت و مأموريتي كه ايرنا دارد و با توجه به انتظارات موجود از خبرگزاري، چشمانداز مطلوب ايرنا در آينده ترسيم ميشود. اين چشمانداز، وضعيتي است كه خبرگزاری ميخواهد در آينده داشته باشد. از ديد تحول سازماني، ايرنا بايد در همه ابعاد خود متحول شود تا تصوير مطلوب ايرنا آن باشد كه شايسته ايرنا است. چشمانداز مطلوب ايرنا در نمودار بعدي ارائه ميشود.
ايرنا براي رسيدن به يك سازمان اطلاعرسان مورد اعتماد در شبكه مجازي خبررساني جهاني بايد از سطح يك، يعني دارا بودن امكانات تكنولوژيكي، بهره مندي از فرهنگ سازماني نوآور، يادگيرنده و رقابتي، ساختار مناسب سازماني ، هماهنگ و انعطافپذير، سيستم دانشي و اطلاعاتي بهنگام و نيروي انساني نوآور، اثربخش و معرفتپذير و سيستم برنامهريزي و آموزشي خود تنظيم عبور نموده و به سطح ۲ برسد . در مرحله مطلوب مياني، ايرنا بايد با توليد و توزيع انواعي از اطلاعات براي « بخش خاصي از مخاطبان» و« ائتلاف با سازمانهاي خبري منطقهاي و اسلامي» به سمت مطلوب شدن براي ائتلاف و اتحاد حرفهاي در جهان پيش برود. رسيدن به اين مرحله، ايرنا را به عنوان سازماني مطلوب و داراي مزيت رقابتي بالا به عنوان مجموعهاي اطلاعرسان و داراي تواناييهاي خاص به شبكه مجازي گردش خبر جهاني ميبرد. زمينههاي حضور در آن مرحله، به نقاط قوت و ضعف ايرنا برميگردد.
تحليل SWOT
نقاط قوت ايرنا
نقاط قوت ايرنا به شرح زير است :
۱- گسترش دامنه فعاليت به امور مطبوعاتي و راهاندازي يك مؤسسه مطبوعاتي بزرگ.
۲- تأسيس دانشكده خبر و توجه به آموزش .
۳- توسعه روابط با خبرگزاريهاي بينالمللي و سازمانهاي منطقهاي.
۴- اثرگذاري در رسانههاي كشور و تقويت اطلاعرساني
۵- اثرگذاري و كمك به تصميمگيري مديران عالي كشور با اطلاعرساني دقيق و بهنگام
۶- شناساندن خود به افكار عمومي و پيدا كردن جايگاه نسبي ويژه
۷- فعاليت پوياتر در صحنه خبري و گسترش قدرت ريسك در ايرنا
۸- گسترش نمايندگيها و دفاتر در مناطق مختلف كشور و مناطق خبرخيز جهان
۹- وجود افراد و همكاران تحصيلكرده و باسابقه
۱۰- وجود نيروي انساني جوان و داراي قابليت آموزش و بازسازي .
نقاط ضعف ايرنا
در آزمون فرضيههاي تحقيق مشخص شد كه ايرنا از « وضع مطلوب » فاصله زيادي دارد و در ابعاد ساختار، فرهنگ، دانش سازماني، سيستمها و روشها، تكنولوژي، نيروي انساني و استراتژي ضعفهاي جدي دارد. در آزمون فرضيهها، اولويت بهبود در مؤلفههاي اين ابعاد نيز توسط خبرگان مشخص گرديد. برخي ديگر از نقاط ضعف كه مورد تأكيد خبرگان بود، ذكر ميگردد:
۱- حاكميت دروازهبانان و امضاءكنندگان خبر بر انتشار اخبار.
۲- خود سانسوري خبرنگاران .
۳- بيتوجهي يا كمتوجهي به برخي رويدادها در جامعه كه تابع رسمي و دولتي بودن سازمان ايرناست.
۴- ضعف در تحليل و آيندهنگري در اطلاعرساني حرفهاي .
۵- سازمان خبرگزاري همانند يك اداره دولتي عمل ميكند، نه يك سازمان اطلاعرساني .
۶- بهرهوري نيروي انساني پايين است.
۷- انگيزش كاركنان ضعيف است و در سازمان به اين امر توجه نميشود، يا امكانات لازم براي ايجاد انگيزه را ندارد.
۸- ضعف در برنامهريزي وجود دارد.
۹- عدم شناخت حوزههاي فني و اجرايي از اطلاعرساني و پشتيباني ناكافي از شبكه توليد و توزيع خبر .
۱۰- كمبود اعتبارات مالي و محدوديتهاي بودجهبندي دولتي .
۱۱- اثربخش نبودن آموزشهاي ارائه شده .
۱۲- استفاده نامناسب از توان تخصصي كاركنان و ضعف در مديريت منابع انساني.
۱۳- ضعف نظارت و ارزيابي عملكرد دفاتر ومراكز .
۱۴- عدم وجود نظام خود ارزيابي در سازمان ايرنا.
فرصتهاي ايرنا
فرصتهاي موجود براي فعاليت خبرگزاري در شبكه مجازي خبر جهاني عبارتند از :
۱- تاكيد مسؤولان نظام و مقامات اثرگذار بر تقويت اطلاعرساني صحيح در كشور
۲- شناسايي ايرنا از سوي مردم كشور
۳- وجود همكاري با خبرگزاريهاي خصوصي و مطبوعات كشور
۴- تاكيد برنامه سوم توسعه كشور بر تقويت اطلاعرساني
۵- رواج استفاده از اينترنت در قشر تحصيل كرده كشور
۶- آزادي ورود (عدم ممانعت رقبا) به شبكه مجازي اطلاعرساني
۷- امكان ايجاد همكاري، ائتلاف و اتحاد با خبرگزاريهاي كشورهاي اسلامي و كشورهاي در حال توسعه و آسيائي
۸- افزايش توجه به اخلاق در اطلاعرساني در جهان و توزيع اطلاعات مسؤولانه
۹- دسترسي ايرنا به صحنههاي خبرساز در منطقه
۱۰- گرايش به ايجاد اتحاديههاي حرفهاي خبري در كشورهاي اسلامي و آسيائي
تهديدهاي ايرنا
تهديدهاي موجود براي فعاليت ايرنا در شبكه مجازي خبر جهاني عبارتند از :
۱- موانع فرهنگي استفاده از اينترنت در كشور
۲- حضور رقباي قوي با حجم فعاليت بسيار زياد در شبكه مجازي گردش خبر
۳- قابليتهاي بالاي نيروي انساني سازمانهاي خبري بينالمللي
۴- متمايز ندانستن حرفه خبري از ساير حرفهها در منظر دولتمردان كشور
۵- سرمايهگذاري سنگين ساير كشورها در اطلاعرساني
۶- توان بسيار بالاي تكنولوژيك سازمانهاي خبري بين المللي.
۷- پيشرفت بسيار سريع حرفهخبررساني و ناكارآمد شدن روشهاي سنتي
۸- شكلگيري خبرگزاريهاي خصوصي در كشور
۹- گستردگي مطبوعات كشور و دسترسي آنان به منابع اطلاعاتي
۱۰- بينش سياستگذاران خبري كشور مبني بر استفاده از خبرگزاري براي تبليغ سياسي
۱۱- نبودن شأن و جايگاه مناسب براي خبرگزاري نزد مسؤولين دستگاهها و نهادهاي اجرايي
۱۲- مشكل بودن اصلاح نگرش دولتمردان
۱۳- وجود نظام نامناسب تخصيص منابع در كشور
۱۴- نبود آيندهنگري و ضعف برنامهريزي براي اطلاعرساني در شبكه دولتي
۱۵- عدم اعتماد مخاطبين به صحت و كامل بودن اخبار ايرنا
۱۶- ضعف زيرساختهاي ارتباطي و مخابراتي در كشور
۱۷- عدم امكان رواني و مالي اكثر مردم كشور براي استفاده از اينترنت
۱۸- نبود دانش و مهارت لازم براي استفاده از اينترنت در ميان بهرهوران
۱۹- مقبوليت خبرگزاريهاي بينالمللي در اكثر جمعيت جهان
۲۰- بالا رفتن توقع مردم كشور از اطلاعرساني و رجوع آنها به منابع خبري بينالمللي
۲۱- فرار مغزها از كشور و مشكل دسترسي به نيروي انساني با قابليتهاي استاندارد جهاني
۲۲- وجود انبوه اطلاعات قابل دسترس و توسعه يافتگي اطلاعرساني
۲۳- وجود انحصار نسبي در منابع و منشاءهاي خبري در كشور
تحليل ماتريس SWOT
در تحليل ماتريس SWOT با توجه به اينكه استراتژيهاي ايرنا بايد در جهت استفادة بيشتر از فرصتها، كاهش آسيب تهديدها ، كاهش ضعفها و استفادة بيشتر از قوتها باشد، پس از تحليل عناصر SWOT در تعامل با يكديگر، نتايج زير در مورد استراتژي بدست آمد :
• تعامل فرصتها و نقاط ضعف : در تحليل نقاط ضعف ، همانطور كه در آزمون فرضيهها مشخص گرديد و شواهد موجود نيز نتايج آن را تأييد ميكند، ايرنا براي استفاده از فرصتهاي موجود، توانايي لازم را ندارد و براي رسيدن به اين هدف، چارهاي جز توانمندسازي سازماني و كاهش نقاط ضعف ندارد. بنابراين در تعامل فرصتها و ضعفها، استراتژي مسلط ايرنا، توانمندسازي سازماني است.
• تعامل فرصتها و قوتها: در تحليل قوتها، با توجه به قابليتهاي موجود و بر اساس شواهد، ايرنا ميتواند به توسعة اطلاعرساني در اينترنت اقدام كند و كارهاي انجام شده را بيشتر توسعه دهد. با توجه به وجود خلاء در برخي بخشهاي بازار خبر، با تمركز بر اخبار و اطلاعات خاص، ايرنا ميتواند براي خود مزيت رقابتي ايجاد نمايد. با توجه به اينكه بسياري از خبرگزاريهاي منطقهاي وضعيت مشابه ايرنا دارند، ميتوان با ايجاد اتحادهاي منطقهاي و يا اتحادهاي موضوعي با ساير خبرگزاريها، موقعيت رقابتي ايرنا را تقويت نمود. در نهايت، در تحليل قوتها به نتيجه ميرسيم كه قوتهاي موجود براي استفادة بهينه از فرصتها كافي نيستند و توانمندسازي سازماني مؤثرترين استراتژي براي بهرهگيري از فرصتها است.
• تعامل تهديدها و ضعفها : در تحليل نقاط ضعف و تعامل آن با تهديدها، نتيجه ميگيريم كه در وضع موجود، تهديدها بر ايرنا چيرگي كامل دارند و تنها راه خروج از دام تهديدها ، توانمندسازي سازماني است.
• تعامل تهديدها و قوتها : در تحليل قوتها و تعامل آن با تهديدها، ميتوان گفت كه ايرنا ميتواند با تمركز بر بخشهاي خاصي از مخاطبين و تمركز بر اخبار و اطلاعات خاص و همچنين اتحاد با خبرگزاريهاي خصوصي و مطبوعات(اتحاد داخلي) قابليتهاي رقابتي خود را ارتقاء داده وتا از تهديدها كمترين آسيب را ببيند.
با توجه به چشمانداز مطلوب ايرنا كه به وضعيت ايرنا در آينده و در يك طيف زماني ميپردازد، دستيابي به آن چشمانداز، منوط به برنامهريزي صحيح و اتخاذ استراتژي متناسب با هر هدف است. در واقع براي هر هدف بلندمدت بايد استراتژي خاص آن را تدوين و دنبال نمايد.
حضور در شبكه مجازي گردش خبر جهاني نشان ميدهد كه براي رسيدن به قابليت مؤثر در شبكه مجازي گردش خبر جهاني ، استراتژي توانمندسازي سازماني به عنوان استراتژي مرحلهاي مورد توجه قرار ميگيرد .
اين مرحله در گرو اصلاح و بهبود مؤلفههاي اركان ۷گانه سازمان و توزيع گسترده تر اطلاعات از طريق اينترنت است . اتخاذ استراتژي همكاري و هماهنگي با ساير سازمانهاي رسانهاي و همكاري با مطبوعات و دستگاههاي اطلاعرساني براي هماهنگي و استفاده مشاع از امكانات و تلاش براي ايجاد يا تقويت ائتلافها و اتحاديههاي حرفهاي و خبري منطقهاي، زمينه را براي استراتژيهاي نهايي يعني انتشار بخشهاي خاص و پرمشتري اخبار با تمركز بر بخشهاي خاص مخاطبان صورت ميگيرد. اين توانايي، سازمان و تشكيلات ايرنا را داراي قابليت رقابت بهتري خواهد كرد كه ايجاد ائتلاف، همكاري و اتحاد حرفهاي در سطح شبكه مجازي گردش خبر جهاني را ممكن ميسازد. رسيدن ايرنا به اين مرحلة مطلوب، استراتژي رقابتي خبرگزاري در شبكه مجازي گردش خبر جهاني تعريف و تعبير ميگردد.
فریدون وردی‌نژاد
فهرست منابع و مأخذ
الف – منابع خارجی
۱- http: spr. das. state. or us/standoc. htm. 2000, The oregon information technology standards directory.
۲- http: irmd. das. state.or.us/ITPinal.html, 2000, Information technology standards.
۳- http://www.Uspto. gor/web/offices.cio/sitp/sitp –۱-۲ html , 2000, strategic information technology plan development .
۴- http:// www. knowledge management systems issues, challenges, and benefits. htm, 1999, knowledge management systems.
۵- Finney , Russ, A global community for IT profesionals since , 1996, Browser by technology category, http: // www. itmweb. Com/
۶- Barnard Williams, 2001, Information and Communications division,
۷- Employment and Ways in IT Industries, http://www. E ecommerce.gov/ede/chapter/4.html., 2001.
۸- Information technology management , http://www. Wiley.com/college. 2001
۹- http://princetion. Edul/cit/,2002, computing and information technology.
۱۰- Institute for information technology, 2001, http://www.iit.nrc.cal , secitey of information technology management (SocITM), http:www. socitm.gov.uk.
۱۱- Elchanan Alder, 2001, coureses at information science department, http://www.biu.acil/ Hu/bi/courses – eng. Html.
۱۲- http://www. stanford edu/group/itss, 2000, Information technology systems and services, USA: stanford university.
۱۳- http://www. brint.com.,2001, Business research in information and technology, USA: Harvard Business school publishing.
۱۴- United Nations conference on trade and development , 1993, information technology and international competitivness: The case of construction services industry, united nations.
۱۵- Colaudon kenneth, price »London , 1991, Management information systems, USA: Mc Millan.
۱۶- G.Loudon kenneth, plabdon Jane, 1999, Essentional of management information systems.
۱۷- Jemes Jeffrey, 1999, Globalization information technology and development, USA: macrmillan, press ltd.
۱۸- State of oregon, 1998, Enterprise information technology strategy, http: //irnd. Das. State.or.US/ITP final.html.
۱۹- Samson Dann terziovski mile, 1992, The linke between total quality management practices and organization performance. International J. of. Quality and reliability Management. Vol. 16 No. 3.
۲۰- Mintzberg, Henry , 1997, The strategy process. USA: prentice – Hall.
۲۱- Mintzberg, Henry , 1994, The rise and fall of strategic planning , USA: prentice – Hall.
۲۲- Ginsberg Ari, 1997, New age Strategic Planning bringing theory and planning. Long range Planning, Vol. 30 , No. 1.
۲۳- Hart sturt L., 1997, strategies for a Sustainable World, HBR. Feb.
۲۴- Keeley Robert, 1990, Management strategy and industry structure and influences on the success of new firms: A structural Model. MgMt sci. vol. 36. No 10.
۲۵- Peters Lois, 1992, International technical activities of multinational enterprises with special reference to their activities in industrializing nations. New York: Center for S & T policy research polytechnique institute.
۲۶- Ronald A. wykstr, 1985, Human capital formation and manpower development , Mc – miuan company .
۲۷- Philip Elmer – Dewitt, 1993, Take a trip into the future on the Electronic Superhighway, Time (April , 12)
۲۸- Julian Dibbell , 1993, A Rape in Cyberspace, The villag voice (December 21)
۲۹- Allucquere Roseanne Stone, 1992, Virtual system, Jonathan crary and staford Kwinter (cambridge, MA: Mit Press.)
۳۰- Mark Poster, 1999, The Mode of Information (cambridge: Polity press, chicage: university of Chicago press. )
۳۱- Bill Nicholas, 1998 , The work of Culture in the Age of Cybernetics Systems, Screen (Winter)
۳۲- Scott m. preston, 1999, Virtual organization as process: integrating cognitive and social Structure Across time and space , journal of computer – Mediated Communication, Michigan State University.
۳۳- Ansoff lgor H. Declerk R.P., and Hayes R.L., 1996, From Strategic Planning to strategic management , New York: Wiley.
۳۴- Chan Kim, W, and Mauborgne Rence, 1998, Procedual Justice, strategic Decision Making and the Knowledge Economy , Strategic Management Journal , Vol. 19.
۳۵- Simon Herbert A. 1975, Technology and Environment, in Emerging Concepts in Management, 2nded, M.S.Wortman and F.Luthans, eds. New York: Macmillan.
۳۶- Smith Gerald F., 1992., Towards a Theory of Managerial Problem Solving, Decision support system, 8.
۳۷- Raymond Miles and snow charles, 1978, organizational strategy, structure and process, New York: Mc graw – Hill .
۳۸- Henry Mintzberg, 1998, strategy safari: A Guided Tour Through the wilsd of Management , N. J, Prentice – Hall.
۳۹- Pull Nutt and Robert Backoff , 1992, Strategic, Management of Public and Third Sector organization: AQ Handbook for leaders,
۴۰- Michel porter, 1980, Competitive strategy, Free Press, New York.
۴۱- Michel Porter, 1985, competitive Advantage, Free press, New York.
ب – منابع فارسي
۱- بيلس جان، گارنت جان و همكاران، (ترجمة ميرفخرايي هوشمند، ۱۳۶۹)، استراتژي معاصر : نظريات و خطمشيها . تهران : دفتر مطالعات سياسي و بينالمللي ، چاپ دوم .
۲- پاستر مارك، (ترجمه غلامحسين صالحيار، ۱۳۷۷)، عصر دوم رسانهها. تهران: انتشارات مؤسسه ايران، چاپ اول.
۳- بيكر ترزال، نحوه انجام تحقيقات اجتماعي، (ترجمه هوشنگ نايبي، ۱۳۷۷) ، تهران: انتشارات روش، چاپ اول.
۴- سرمد زهره ، بازرگان عباس ، حجازي الهه، ۱۳۷۶، روشهاي تحقيق در علوم رفتاري، تهران: انتشارات آگاه .
۵- الوين تافلر،(ترجمه حشمتالله كامراني، ۱۳۷۶) ، شوك آينده، تهران: نشر سيمرغ، چاپ سوم.
۶- مولانا حميد، (ترجمه يونس شكرخواه، ۱۳۷۱) ، جريان بينالمللي اطلاعات، تهران: مركز مطالعات رسانهها ، چاپ اول.
۷- آذر، عادل، و مؤمني منصور، ۱۳۷۹، آمار و كاربرد آن در مديريت ، تهران: انتشارات سمت.
۸- كريمي ، يوسف ، ۱۳۷۲، آمار غير پارامتريك براي علوم رفتاري، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبايي.
۹- رفيعپور فرامرز، ۱۳۶۸، كندوكاوها و پنداشتهها : مقدمهاي بر روشهاي شناخت جامعه و تحقيقات اجتماعي ، تهران : شركت سهامي انتشار .
۱۰- كارث اس، جاوتر ويكتوريا اودانل (ترجمة احمد ميرعادبديني ، ۱۳۷۳) تبليغ و ترغيب، مجلة رسانه ، سال چهارم. شماره ۴.
۱۱- پاكدهي، حسين، ۱۳۷۶، ارتباطات جمعي در ايران : پرسشهايي براي تحقيق، رسانه، سال هفتم. شماره اول .
۱۲- شون مك برايد (ترجمه ايرج پاد، ۱۳۵۷)، يك جهان ، چندين صدا. تهران: انتشارات سروش.
۱۳- بديعي، نعيم، ۱۳۶۹ ، معيارهاي گزينش خبر ، مجلة رسانه ، سال اول شماره ۱.
۱۴- دانشكدة خبر ، ۱۳۸۰، جزؤه برنامهريزي خبري، تهران: دانشكده خبر. .
۱۵- مولانا، حميد، ۱۳۵۰، سير ارتباطات اجتماعي در ايران، تهران: دانشكدة علوم اجتماعي دانشگاه تهران.
۱۶- معتمدنژاد، كاظم، ۱۳۷۹، ارتباطات بينالمللي، تهران: دانشگاه علامه طباطبايي ، دانشكدة علوم اجتماعي.
۱۷- معتمدنژاد، كاظم، ۱۳۷۴، جهان سوم در برابر سلطة ارتباطي و اطلاعاتي غرب، مجلة رسانه، سال دوم، شماره ۵.
۱۸- مولانا، حميد، ۱۳۷۲، بزرگراههاي اطلاعاتي و آيندة ارتباطات، مجلة رسانه ، سال پنجم ، شماره سوم.
۱۹- دانشكدة خبر، ۱۳۸۰، سياستگذاري خبري، تهران: دانشكدة خ
۲۰- وردينژاد، فريدون، ۱۳۸۰، ذهن، برداشت و دانش متحدالشكل وضعيت بشر امروز را مشخص ميكند ، تهران: دانشكدة مديريت دانشگاه تهران ، سمينار علمي.
۲۱- خبرگزاري جمهوري اسلامي ، ۱۳۸۰، از پارس تا ايرنا، تهران : خبرگزاري جمهوري اسلامي .